همه چیز در مورد مالیات حقوق

در این مقاله قصد داریم به توضیح موضوع مهم مالیات حقوق که یکی از انواع مالیات می باشد بپردازیم.

همانطور که گفتیم یکی از انواع مالیات، مالیات حقوق که با نام مالیات بر درآمد حقوق و دستمزد هم شناخته می شود است .

همانطور که از نام مالیات بر حقوق پیداست در حقیقت  نوعی از مالیات بوده که از حقوق و دستمزد شما نیز گرفته می‌شود .

در نتیجه مطلوب است تمام افرادی که  دریافت‌ کننده حقوق هستند و یا به پرسنل خود حقوق پرداخت می کنند با این نوع مالیات اشنایی کامل داشته باشند.

دقت داشته باشید که بصورت کلی مالیات حقوق یکی از ملموس ترین انواع مالیات به شمار می آید.

زیرا  جمعیت زیادی از کارکنان یک  اجتماع و کشور را پوشش می دهد.

در نتیجه  برای کارفرمایان و کارکنان آن‌ها از اهمیت قابل‌ توجهی نیز برخوردار است.

در بیانی ساده تر مالیات حقوق را می‌توانیم یکی از انواع مهم مالیات‌های تکلیفی و مستقیم به شمار آوریم.

مالیات بر حقوق به عنوان یکی از مهمترین مالیات‌های پرداختی در نظام مالیاتی ایران شناخته می‌شود.

این مالیات بر اساس درآمد حاصل از کار و حقوق و دستمزد پرداختی به کارمندان و کارگران در نظر گرفته می‌شود.

مالیات بر حقوق در نظام مالیاتی ایران دارای کاربردهای مختلفی است.

یکی از کاربردهای آن، جمع آوری درآمد برای دولت است.

با پرداخت مالیات بر حقوق، کارمندان و کارگران به جمع آوری درآمد دولت کمک می‌کنند و به تامین هزینه‌های عمومی کشور کمک می‌کنند.

کاربرد دیگر مالیات بر حقوق، تعادل بین درآمد و هزینه است.

با تعیین نرخ مناسب برای مالیات بر حقوق، دولت می‌تواند به تعادل بین درآمد و هزینه کمک کند و از افزایش نابسامانی در جامعه جلوگیری کند.

همچنین، مالیات بر حقوق به عنوان یکی از مالیات‌های پایه در نظام مالیاتی ایران، برای تعیین سایر مالیات‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای مثال، با تعیین نرخ مناسب برای مالیات بر حقوق، می‌توان نرخ مالیات بر سود شرکت‌ها و مالیات بر مصرف را نیز تعیین کرد.

در کل، مالیات بر حقوق به عنوان یکی از مهمترین مالیات‌های پرداختی در نظام مالیاتی ایران، دارای کاربردهای متعددی است که به تامین هزینه‌های عمومی کشور و تعادل درآمد و هزینه کمک می‌کند.

حالا چرا به این مالیات تکلیفی می گویند؟

زیرا  کارفرمایان مکلف هستند میزان مالیات کارکنان خود را محاسبه کرده و در نهایت در زمان مقرر نسبت به پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی کشور اقدام کنند.

از سوی دیگر این نوع از مالیات از انواع مالیات‌های مستقیم هم  محسوب می شود.

زیرا به‌ صورت مستقیم از منبع درآمدی افراد حقیقی نیز  حاصل می شود.

همانگونه که مستحضرید پرداخت کردن مالیات، یکی از مهمترین اهداف اصلی جهت توزیع نمودن عادلانه درآمد در یک کشور به شمار می آید.

به یاد داشته باشید که:

در نظام مالیاتی هر کشوری، مالیات درآمد و دستمزد  به اشکال گوناگون از جمله بخش‌های مالیات بر درآمد محسوب می شود که با نسبت خاصی از درآمدها و دستمزدهای اشخاص حقیقی نیز مشخص می گردد.

مطابق با ماده ۱ ق.م.م کلیه اشخاص حقیقی که نیروی کار خود را به کارفرما تسلیم می کنند.

 و از این طریق، میزان درآمدی کسب می‌نمایند، مشمول پرداخت مالیات حقوق و یا مالیات بر درآمد حقوق  نیز می باشند.

دقت داشته باشید که :

این نوع از مالیات، از نظر حجم، ثبات، کارایی و غیره  از اهمیت بالایی برخوردار است.

معمولاً، کلیه افرادی که حقوق، دریافت می نمایند و از سوی کارفرما تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی نیز قرار گرفته‌اند، مکلف به پرداخت این نوع از مالیات هستند.

توجه داشته باشید که میزان این نوع از مالیات و معافیت‌های آن، بر اساس بودجه هر سال دچار تغییر و تحولاتی می گردد.

هدف ما در این مقاله بیان نکاتی می باشد که در خصوص  مالیات بر حقوق، روش محاسبه این نوع از مالیات، کلیه درآمدهای مشمول مالیات بر حقوق و غیره می باشد.

اما بهتر است پیش از آن به بیان این‌ موضوع بپردازیم که اساسا مالیات بر حقوق چیست و نحوه محاسبه این مالیات چگونه می باشد.

 پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

نحوه محاسبه مالیات حقوق چگونه است؟

با استناد به قانون مالیات‌های مستقیم، در برخی موارد که میزان حقوق دریافتی یک فرد از ۴ میلیون تومان بیشتر باشد، لازم می باشد که نسبت به پرداخت مالیات بر درآمد حقوق اقدام کند.

بصورت معمول نرخ مالیات بر درآمد حقوق، با توجه به این مهم که تا چند برابر از معافیت، بیشتر باشد دارای تفاوت‌هایی نیز خواهد بود.

برای مثال:

می‌توانیم بگوییم اشخاص حقیقی که حقوق و درآمدشان در یک سال در میان ۴۸ میلیون تومان تا ۹۶ میلیون تومان می باشد باید میزان ده‌ درصد از حقوق و درآمد خود را به‌ عنوان مالیات بر درآمد حقوق نیز پرداخت نمایند.

ولی در شرایطی که میزان درآمدشان چیزی بین ۹۶ میلیون تومان تا ۱۴۴ میلیون تومان در سال باشد، مکلفند که ۱۵ درصد از آن را تحت عنوان مالیات به سازمان امور مالیاتی بپردازند.

اشخاص حقیق که در بازه زمانی یک‌ سال، حقوقی چیزی بین ۱۴۴ میلیون تومان تا ۲۱۶ میلیون تومان درآمد دارند مکلفند که ۲۰ درصد از حقوق دریافتی خود را تحت عنوان مالیات بپردازند.

 علاوه بر آن این مقدار از مالیات برای اشخاصی است که درآمد آن‌ها ۲۱۶ میلیون تومان تا ۲۸۸ میلیون تومان باشد ۲۵ درصد می باشد.

اما اشخاص حقیقی  که دارای میزان درآمد  حقوق و درآمد آن‌ها در طول یک سال، چیزی بین ۲۸۸ میلیون تومان تا ۳۸۴ میلیون تومان است لازم می باشد که ۳۰ درصد از آن را به عنوان مالیات بر حقوق نیط پرداخت کنند.

در صورتی‌ که افرادی بیشتر از این میزان، ۳۸۴ میلیون تومان، در طول یک‌ سال، درآمد داشته باشند باید ۳۵ درصد از حقوق دریافتی خود را به عنوان مالیات بپردازند.

درآمدهای مشمول مالیات بر حقوق

مطابق با ماده ۸۲ مالیات‌های مستقیم، هرگونه درآمدی که شخص حقیقی در خدمت شخص دیگر و به ازای تسلیم نیروی کار خود جهت اشتغال در کشور بر اساس مدت و یا کار انجام‌ گرفته باشد، به‌ طور نقدی و غیرنقدی به دست می‌آید مشمول مالیات بر حقوق می باشد.

علاوه بر آن کلیه درآمدهای حقوقی که در مدت ماموریت های خارج از کشور از طرف دولت از منابع ایرانی حاصل می شود نیز مشمول این مالیات خواهد بود.

درآمدهایی که معاف از مالیات بر حقوق هستند:

با استناد به ماده ۹۱ قانون مالیاتی جمهوری اسلامی، کلیه درآمدها و حقوق زیر از پرداخت مالیات حقوق نیز  معاف می باشند.

 از جمله این افراد می‌توان به:

۱_ رؤسا و اعضای مأموریت ‌های سیاسی خارجی در کشور ایران.

۲_ رؤسا و اعضای مأموریت‌های کنسولی خارجی در کشور ایران.

۳_ کارمندان مؤسسات فرهنگی دولت‌های خارجی.

۴_ کارشناسان خارجی که با موافقت ایران برای کمک‌ های فنی اقتصادی فرهنگی به کشور اعزام می شوند.

۵_پرسنل محلی سفارتخانه‌ها.

۶_ کنسولگری‌ها و نمایندگی‌های دولت در کشور ایران.

۷_ حقوق بازنشستگی و وظیفه و مستمری و پایان خدمت.

۸_ هزینه سفر مرتبط به شغل، مسکن واگذاری شده در محل کارگاه و یا کارخانه و خانه‌های ارزان سازمانی.

۹_ وجوه حاصل شده از بیمه.

۱۰_وجوهی که مدیران و کارفرمایان جهت هزینه معالجه پرسنل خود پرداخت می کنند و یا برای افراد تحت تکفل کارکنان در نظر می‌گیرند و به‌ طور مستقیم و یا به وسیله حقوق‌ بگیر به پزشک معالج و یا بیمارستان پرداخت می گردد.

۱۱_عیدی سالانه و پاداش‌های مربوط به آخر سال،

۱۲_خانه‌ها و محل های اسکان سازمانی که در اختیار مأموران کشوری هستند.

۱۳_مزایای غیرنقدی پرداختی به کارکنان مانند کوپن‌ها و بن‌ها و غیره درآمد حقوق پرسنل نیروهای مسلح، وزارت اطلاعات، جانبازان، آزادگان و غیره اشاره کرد.

میزان معافیت مالیات حقوق در سال ۱۴۰۰ چقدر بود؟

با استناد به قانون، کلیه افرادی که میزان درآمدشان در بازه زمانی یک‌ سال بین صفر تا  چهل میلیون تومان می باشد از پرداخت مالیات معاف بودند.

بعد از آن با افزایش میزان درآمد، نرخ پرداخت مالیات بر درآمد آن‌ها مورد محاسبه قرار گرفت.

این موارد شامل بازخرید، ایام مرخصی، هزینه عائله ‌مندی، هزینه سفر و مأموریت، عیدی و پاداش آخر سال، پاداش نهضت سواد آموزی و مواردی از این قبیل بود.

فایل مالیات بر درآمد حقوق را چگونه ارسال کنیم؟

در زمان کنونی ارسال کردن فایل و فهرست مالیات بر درآمد حقوق و دستمزد، به کمک سامانه اینترنتی، امکان‌ پذیر می باشد.

جهت ورود نمودن به این سامانه و ارسال فایل از طریق آن، تنها کافیست  که نام کاربری و کلمه عبور و هم‌چنین کد اقتصادی داشته باشید.

با ورود به این سامانه اینترنتی، گزینه صفحه شخصی را مشاهده خواهید نمود.

این قسمت شامل چندین بخش می باشد که شامل فهرست حقوق، حقوق ‌بگیران، خروج و نام شرکت و یا کارفرما را در بر می‌گیرد.

در شرایطی که به بخش فهرست حقوق وارد شوید این امکان به شما داده می شود که گزینه فهرست حقوق جدید را نیز مشاهده نمایید.

بعد از آن نحوه ثبت لیست را مشخص کنید و سپس بخش‌های مربوط به ماه، حوزه مالیاتی، نوع لیست و نام آن را نیز تکمیل کنید.

در این‌ صورت لازم می باشد نام حوزه مالیاتی که به‌ صورت پیش‌ فرض وجود دارد را انتخاب کرده و از میان نوع لیست که شامل مواردی مثل:

اصلی، الحاقی و اصلاحی است، گزینه اصلی را نیز انتخاب کنید.

اما در شرایطی که اشتباهاتی در فهرست لیست ارسالی شما وجود داشته باشد و قصد این را داشته باشید  که آن را اصلاح کنید باید گزینه الحاقی را نیز انتخاب کنید.

 جهت اصلاح نمودن و ویرایش  کردن فایل‌های ارسال‌ شده هم می‌توانید از گزینه اصلاحی استفاده کنید.

بعد از انجام این کار به فهرست حقوق وارد شده و بر روی فهرست لیست‌ها کلیک کنید.

به کمک گزینه فهرست حقوق جدید، می‌توانید یک لیست جدید را نیز به وجود آورید.

فهرست فایل‌های ارسالی نشان دهنده این است که تاکنون چه فایل‌هایی را ارسال نموده اید.

دقت داشته باشید که فهرست لیست‌ها هم حقوق مؤدی را نشان می‌دهد و فهرست قبض‌ها را مشخص می نماید که مؤدی، تاکنون کدام لیست‌ها را ارسال کرده  است.

در شرایطی که تعداد نفرات با لیست مورد نظر شما مطابقت دارد می‌توانید از گزینه عملیات و خلاصه لیست استفاده کرده و روی این دو گزینه، به‌ ترتیب کلیک کنید.

اگر که اطلاعات شما به‌ صورت کامل و دقیق به سامانه وارد شده‌ است می‌توانید آن‌ها را تایید نمایید.

دقت داشته باشید که در صورت تایید نهایی اطلاعات، امکان اصلاح مجدد برای شما وجود نخواهد داشت.

در نتیجه لازم می باشد قبل‌ از اقدام به انجام این کار و تأیید اطلاعات، کلیه خطاهای موجود را رفع کنید.

عدم ارسال مالیات بر حقوق چه میزان جریمه دارد؟

در شرایط کنونی، جهت عدم پرداخت مالیات بر درآمد و حقوق، جریمه‌هایی  نیزدر نظر گرفته‌ شده است.

متاسفانه طی مراجعات مکرری که از سوی مشتریان داشتیم، دریافتیم که اکثر کارفرمایان از این موارد و جرائم، از اطلاعات لازم  برخوردار نیستند.

نکته جالب اینجاست که در خیلی از مواقع این جرائم بیشتر، از میزان مالیات مشخص‌ شده بر لیست حقوقی، می باشد.

همیشه به یاد داشته باشید که جرائم مالیاتی مربوط به عدم ارسال لیست حقوق، قابل بخشش نمی باشد.

یعنی نمی توانیم درخواست بخشودگی جرائم مالیاتی در این زمینه داشته باشیم.

ما می توانیم جرائم عدم ارسال لیست حقوق بر درآمد را به‌ صورت کلی به دو دسته تقسیم ‌بندی کنیم.

این‌ دسته از جریمه ها  شامل جرائم مربوط به سازمان تامین اجتماعی و سازمان امور مالیاتی کشور می باشند.

بصورت روتین می‌توان اینطور گفت که جریمه عدم ارسال لیست حقوق سازمان تأمین اجتماعی، معادل ۱۰ درصد از کل بدهی می باشد .

یعنی شامل حق بیمه و بیمه بیکاری خواهد بود.

علاوه بر آن میزان جریمه تاخیر در ارسال لیست بیمه  معادل ۲ درصد به ‌ازای هر یک ماه، نسبت‌ به جمع کل حق بیمه و بیمه بیکاری می باشد.

این عامل به این‌ معناست که در صورتی‌ که کارفرما در زمان مقرر و مطابق با قانون، لیست حقوق و دستمزد کارکنان خود را به تامین اجتماعی ارسال نکند یا اینکه اینکار را تاخیر انجام دهد، مطابق با قانون دریافت جرائم نقدی از کارفرمایان، مشمول جریمه ‌ای برابر با ۱۰ ‌درصد  در یک نوبت نیز نسبت‌ به جمع کل حق بیمه و بیمه بیکاری منجر خواهد گردید.

به یاد داشته باشید که جریمه عدم ارسال لیست حقوق سازمان امور مالیاتی کشور شامل ۲ درصد از حقوق پرداخت شده می باشد.

این مقدار از جریمه، حدوداً معادل ۱۰ ‌درصد از مالیات پرداخت‌ نشده را شامل می شود.

علاوه بر آن معادل ۵/۲ درصد از مالیات به‌ ازای هر یک ماه را شامل می گردد.

سایر مقرراتی که برای مالیات بر درآمد حقوق وجود دارد:

با استناد به ماده قانونی ۸۷ مالیات‌ کشوری، اضافه پرداختی جهت مالیات بر درآمد حقوق، مسترد خواهد گردید.

به این دلیل که بعد از انقضای تیرماه سال قبل تا آخر آن سال، با درخواست مکتوب حقوق ‌بگیر از اداره مالیاتی محل سکونت، مورد مطالبه قرار بگیرد.

 در چنین حالتی اداره امور مالیاتی کشور مکلف است ظرف  مدت۳ ماه از تاریخ تسلیم درخواست، رسیدگی‌های لازم را انجام دهد.

در صورت محرز شدن اضافه پرداختی و نداشتن بدهی، نسبت‌ به استرداد اضافه پرداختی نیز اقدام کند.

دقت داشته باشید که :

مطابق با ماده قانون ۸۸ در زمانی که از اشخاص مقیم خارج از ایران که در کشور شعبه و یا نمایندگی ندارند، حقوق دریافت شود، دریافت‌ کنندگان موظف هستند تا مدت‌ زمان معینی و تا ۳۰ روز از تاریخ دریافت حقوق، مالیات بر درآمد خود را مطابق با مقررات، به اداره امور مالیاتی محل سکونت خود پرداخت کندد.

یعنی تا آخر تیرماه سال بعد نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی خود را به این اداره  کل اقدام  کنند.

به یاد داشته باشید که با استناد به ماده ۹۲ قانون مالیات‌ کشوری، میزان پنجاه  درصد از مالیات حقوق کارکنانی که در مناطق کمتر توسعه ‌یافته و یا محروم، مشغول به فعالیت شغلی می باشند مطابق با فهرست سازمان مدیریت و برنامه ‌ریزی کشور، بخشوده خواهند شد.

حالا یک جمع بندی کلی در ارتبات با مبحث مالیات حقوق خواهیم داشت :

همان‌طور که گفتیم یکی از انواع مالیات‌ هایی که لازم است صاحبان مشاغل، کارفرمایان مختلف و افراد متعدد نسبت‌ به پرداخت آن در زمان تعیین شده اقدامات لازم را انجام بدهند مالیات درآمد و یا مالیات بر درآمد حقوق می باشد.

تمام سعی ما بر این بود که بتوانیم در این مقاله اطلاعاتی جامع و کاملی را در خصوص این نوع از مالیات مستقیم و تکلیفی بیان کنیم .

تا بتوانیم نحوه محاسبه این نوع از مالیات را مطرح نماییم.

درآمدهایی که مشمول بر مالیات بر حقوق بر درآمد می باشند بخشی دیگر از مطالب مطرح‌ شده در این مقاله بودند.

علاوه بر این به ذکر این نکته مهم پرداخته شد که برخی از مشاغل از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق نیز  معاف می باشند.

برای مثال زدن این مشاغل می‌توانیم به رؤسا و اعضای مأموریت‌های سیاسی خارجی در کشور ایران، رؤسا و اعضای مأموریت ‌های کنسولی خارجی، رؤسا و اعضای هیأت ‌های نمایندگی سازمان ملل متحد و مؤسسات تخصصی آن در جمهوری اسلامی ایران و غیره نیز اشاره نمود.

در ادامه مقاله به این نکته پرداخته شد که درآمدهای صفر تا چهار میلیون تومان در حال حاضر از پرداخت مالیات بر درآمد حقوق معاف می باشند.

اما درآمدهایی که از این میزان بالاتر باشند از این میزان، مشمول پرداخت مالیات‌هایی نیز خواهند شد.

روش ارسال فایل و فهرست مالیات بر درآمد حقوق، قسمتی دیگری از محتوایی بود که در این مقاله به آن پرداختیم .

علاوه بر آن به این مهم اشاره شد که در صورت پرداخت نکردن مالیات بر حقوق  در زمان تعیین شده توسط قانونگذار مشمول چه جرائمی خواهید شد که البته قابل بخشش هم نیست.

در صورتی که پس از مطالعه این مطلب هنوز برای شما سوال و ابهام وجود دارد می توانید از خدمات مشاوره مالیاتی ما استفاده کنید.

سوالات متداول در خصوص موضوع مالیات حقوق

چطور باید مالیات حقوق را محاسبه کنیم ؟

اگر حقوق شخص حقیقی بیش از ۴ میلیون  در ماه باشد مشمول مالیات بر حقوق می باشد.

در شرایطی که میزان درآمد شخصی بین ۴۸ تا ۹۶ میلیون بود، ۱۰درصد از حقوق آن فرد را باید به عنوان مالیات بر درآمد حقوق پرداخت نمود.

 اگر درآمد آن شخص حقیقی ۹۶ تا ۱۴۴ میلیون باشد مکلف است که ۱۵درصد از درآمد خود را تحت عنوان مالیات حقوق بپردازد.

مالیات بر درآمد حقوق یعنی چه؟

مالیات بر درآمد حقوق به میزان مالیاتی گفته می شود که از حقوق و دستمزد شخص شما  اخذ می‌شود .

درآمد هایی که مشمول مالیات بر حقوق هستند شامل چه مواردی می باشند؟

مطابق با ماده ۸۲ ق.م.م  هرگونه درآمدی که شخص حقیقی به ازای کار برای شخص دیگری به دست می‌آورد مشمول مالیات حقوق خواهد بود.