استخدام سرباز فراری در شرکت چه عواقبی دارد؟
در سال‌های اخیر، بسیاری از کارفرمایان با مشکل کمبود نیروی متخصص روبه‌رو شده‌اند و گاهی بدون توجه به وضعیت نظام‌وظیفه، اقدام به استخدام نیروهایی
می‌کنند که هنوز خدمت سربازی خود را انجام نداده‌اند یا از خدمت فرار کرده‌اند.
اما آیا می‌دانید استخدام سرباز فراری در شرکت می‌تواند برای شما هم دردسر قانونی داشته باشد؟
در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که چرا نباید سرباز فراری را در شرکت استخدام کنید، چه مجازاتی برای این کار وجود دارد و چطور می‌توانید از
مشکلات قانونی پیشگیری کنید.
⚖️ سرباز فراری دقیقاً به چه کسی گفته می‌شود؟
بر اساس قانون خدمت وظیفه عمومی، هر مشمولی که بدون مجوز از یگان خدمت خود غیبت کند یا پس از پایان مرخصی بازنگردد، سرباز فراری محسوب می‌شود.
همچنین افرادی که پس از دریافت برگ اعزام به خدمت در موعد مقرر حاضر نمی‌شوند، از نظر قانونی مشمول غایب یا فراری هستند.
بنابراین، اگر فردی خدمتش را انجام نداده و برگه پایان خدمت یا معافیت دائم ندارد، استخدام او در هر دستگاه دولتی یا خصوصی غیرقانونی است.
🧾 آیا استخدام سرباز فراری در شرکت‌ها ممنوع است؟
بله. طبق ماده ۱۰ قانون خدمت وظیفه عمومی، تمام شرکت‌ها، مؤسسات و حتی کسب‌وکارهای خصوصی مکلف‌اند قبل از استخدام افراد، وضعیت نظام وظیفه آن‌ها را بررسی کنند.
در غیر این صورت، کارفرما متخلف شناخته شده و ممکن است با جریمه و حتی پیگرد قضایی روبه‌رو شود.
🚨 عواقب استخدام سرباز فراری برای کارفرما
استخدام سرباز فراری تنها جرم برای خود او نیست، بلکه برای کارفرما نیز تبعات سنگینی دارد. بر اساس ماده ۶۳ قانون خدمت وظیفه عمومی:
«استخدام مشمولان غایب یا فراری در هر یک از وزارتخانه‌ها، مؤسسات، شرکت‌های دولتی، خصوصی یا تعاونی ممنوع است و مرتکب، به مجازات نقدی یا محرومیت از اشتغال محکوم خواهد شد.»
مهم‌ترین عواقب برای شرکت یا کارفرما:
| نوع تخلف | پیامد قانونی |
|---|---|
| استخدام فرد فاقد کارت پایان خدمت | جریمه نقدی سنگین برای کارفرما |
| تکرار تخلف | معرفی به مراجع قضایی و تشکیل پرونده کیفری |
| استخدام در شرکت‌های پیمانکاری وابسته به دولت | لغو قرارداد و محرومیت از شرکت در مناقصات |
| کشف تخلف در بازرسی نظام وظیفه | معرفی مدیرعامل یا صاحب امضا به عنوان متخلف اصلی |
🧍♂️ عواقب استخدام برای خود سرباز فراری
فرار از خدمت جرم محسوب می‌شود و مجازات آن بسته به مدت و شرایط متفاوت است:
- فرار کمتر از ۶ ماه: بازگشت به خدمت به همراه محرومیت‌های اداری
- فرار بیش از ۶ ماه: اضافه خدمت و تشکیل پرونده قضایی
- فرار در زمان بحران یا در حین مأموریت نظامی: ممکن است مجازات حبس یا حتی تبعید داشته باشد
بنابراین، استخدام شدن نه تنها به نفع فرد فراری نیست، بلکه در صورت کشف، می‌تواند موجب دستگیری فوری و مجازات کیفری شود.
🏢 چرا استخدام سرباز فراری برای شرکت خطرناک است؟
بسیاری از کارفرمایان فکر می‌کنند چون موضوع مربوط به نظام وظیفه است، به شرکت آسیبی نمی‌زند؛ اما واقعیت چیز دیگری است.
در صورت استخدام سرباز فراری، شرکت با خطرات زیر مواجه می‌شود:
- از بین رفتن اعتبار قانونی شرکت
در صورت بازرسی از سوی سازمان نظام وظیفه یا وزارت کار، شرکت در فهرست کارفرمایان متخلف قرار می‌گیرد. - از دست دادن مجوزها و امکان شرکت در مناقصات دولتی
شرکت‌های دارای تخلف نظام وظیفه، از عقد قراردادهای جدید با ارگان‌های دولتی محروم می‌شوند. - تحمیل جریمه مالیاتی و اداری
در بررسی‌های بیمه و مالیات، اگر مشخص شود فرد فاقد مدارک نظام وظیفه است، شرکت علاوه بر مالیات متعلقه، جریمه اضافی نیز خواهد پرداخت. - خطر پیگرد قانونی برای مدیرعامل یا حسابدار شرکت
طبق قانون، مسئولیت تخلف بر عهده صاحب امضا یا مدیر اجرایی شرکت است.
📋 چگونه از بروز این مشکل پیشگیری کنیم؟
پیشنهاد می‌شود پیش از هر نوع استخدام، موارد زیر را رعایت کنید:
- دریافت و بررسی اصل کارت پایان خدمت یا معافیت دائم
- در صورت ارائه برگه اعزام به خدمت، زمان دقیق اعزام را بررسی کنید
- در قرارداد کاری، بندی برای تأیید وضعیت نظام وظیفه درج کنید
- از ثبت اطلاعات فرد در سامانه بیمه و مالیات قبل از تأیید مدارک خودداری کنید
💡 نکته مهم برای مدیران منابع انسانی
در شرکت‌هایی که استخدام نیرو زیاد انجام می‌شود، لازم است فرم بررسی وضعیت نظام وظیفه به فرایند استخدام اضافه شود.
همچنین بهتر است کارفرما نسخه‌ای از کارت پایان خدمت یا معافیت فرد را در پرونده پرسنلی نگهداری کند تا در صورت بازرسی از سوی سازمان نظام وظیفه یا وزارت تعاون، مدارک کافی برای اثبات قانونی بودن استخدام وجود داشته باشد.
📚 جمع‌بندی
| نکته کلیدی | توضیح |
|---|---|
| استخدام سرباز فراری | غیرقانونی و قابل پیگرد است |
| مسئولیت تخلف | بر عهده کارفرما و مدیرعامل شرکت |
| عواقب | جریمه، محرومیت از فعالیت، معرفی به مراجع قضایی |
| راهکار پیشگیری | بررسی دقیق وضعیت نظام وظیفه قبل از عقد قرارداد کاری |
✍️ نتیجه نهایی
در شرایطی که قوانین کشور روزبه‌روز دقیق‌تر و هوشمندتر اجرا می‌شوند، استخدام نیروی انسانی بدون بررسی وضعیت نظام وظیفه می‌تواند برای شرکت‌ها هزینه‌ساز و خطرناک باشد.
اگرچه کمبود نیرو یا نیاز فوری ممکن است وسوسه‌انگیز باشد، اما بهتر است هرگز ریسک استخدام سرباز فراری را نپذیرید — چراکه این تصمیم می‌تواند منجر به جریمه، از دست دادن اعتبار شرکت و حتی پرونده قضایی شود.
🧠 پیشنهاد ویژه برای کارفرمایان و مدیران منابع انسانی
اگر صاحب کسب‌وکار یا مدیر یک شرکت هستید و نمی‌دانید چطور وضعیت استخدام‌هایتان را با قوانین کار و تأمین اجتماعی تطبیق دهید، بهترین کار مشورت با متخصصان حوزه قانون کار است.
مؤسسه حسابداری رهنما در رشت، با سال‌ها تجربه در زمینه حسابداری، قوانین کار، بیمه و مالیات، آماده است تا به شما کمک کند تا تمام فرایندهای استخدامی‌تان مطابق با قانون انجام شود و هیچ‌گونه جریمه یا تخلفی متوجه شرکت شما نباشد.
🔹 خدمات مؤسسه رهنما شامل:
- مشاوره تخصصی قانون کار و بیمه
- تنظیم قراردادهای استخدامی مطابق با قانون
- مشاوره مالیاتی و حسابداری شرکتی
- انجام کلیه امور مالی و اداری شرکت‌ها در رشت
برای دریافت مشاوره یا همکاری با تیم حرفه‌ای رهنما می‌توانید با ما در تماس باشید.
مؤسسه حسابداری رهنما – همراه مطمئن شما در مسیر قانون و موفقیت مالی.
بدون دیدگاه