حساب تنخواه گردان و تنخواه چیست؟

مقدمه ای بر مطلب تنخواه و تنخوه گردان چیست :

با پیدایش و بزرگ تر شدن هرچه بیشتر شرکت ها و کسب و کارها در طی چند دهه گذشته، فعالیت های کوچک و بزرگ آن ها چندین برابر شد.

تمامی این فعالیت ها برای انجام نیازمند صرف هزینه های کم و زیاد بود که در نهایت هزینه های بالایی را به جای می گذاشت.

در شرایط به وجود آمده مدیریت این هزینه ها به یک دغدغه مهم تبدیل شد.

از طرف دیگر مدیریت این پرداخت ها نیاز به صرف فرآیند های اداری زیادی بوده سبب تلف شدن وقت میشد.

در یک مجموعه تنخواه حسابداری برای ۳ اصل ایجاد می گردد که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.

اصل شماره یک– پرداخت هزینه ها با صرف کمترین زمان:

با استفاده از تنخواه گردان و تنخواه کلیه هزینه های مجموعه با صرف دقت بیشتر و زمان کمتری صورت می گیرد.

که البته فقط به همین موضوع خلاصه نمی شود.

در بسیاری از موارد از تنخواه میتوان برای پرداخت هزینه هایی که برای پرداختشان دسترسی به بانک نداریم استفاده کنیم.

اصل شماره دو – کم کردن حجم عملیات های حسابداری:

لازم است بدانید که استفاده از تنخواه در حسابداری می تواند به شکل قابل توجه ای سبب کم شدن حجم عملیات حسابداری گردد.

اصل شماره سه – کنترل وجوه نقد در مجموعه:

حتما میدانید که کنترل وجوه نقد در یک مجموعه به خودی خود یک امر بسیار مهم است.

لازم است بدانید که کنترل وجوه نقد با استفاده از تنخواه و تنخواه گردان بسیار ساده تر می شود.

صندوق با تنخواه گردان چه تفاوتی دارد؟

شاید برای شما جالب باشد که بیش  از هر حسابی ماهیت حساب تنخواه گردان با صندوق مشابه می باشد.

اما چه نکته ای وجود دارد که سبب تمایز تنخواه گردان  از صندوق می شود؟

یا اینطور سوال از خود سوال کنیم:

 تفاوت حساب صندوق  با حساب تنخواه دقیقاً  در چیست؟

توجه داشته باشید که اول از همه اینکه تمامی پرداخت هایی که از سوی  حساب صندوق صورت میگیرد  باید به صورت جداگانه ثبت گردد.

اما کلیه  پرداخت هایی که توسط حساب تنخواه  صورت می پذیرد باید در زمانی که واریز هزینه ها صورت می پذیرد ثبت گردد.

لازم به ذکر است که تمامی پرداخت های حساب تنخواه عموماً جهت هزینه هایی که مشخص شده هستند انجام می پذیرد.

در صورتی که پرداخت هایی که از صندوق انجام می گردد  معمولا هیچگونه  محدودیت مشخصی ندارند.

تنخواه دار کیست؟

به فردی که وظیفه اش  انجام امور مربوط تنخواه گردانی است تنخواه دار می گویند.

وظایف تنخواه داران بصورت معمول در هر مجموعه  مطابق با سیاست های داخلی تعریف آن  مجموعه تعریف شده و به چند دسته تقسیم می گردد.

۱-تنخواه گردانان متغیر.

۲- تنخواه گردانان ثابت.

۳- تنخواه گردانان نقدی.

۴-تنخواه گردانان تعهدی.

۵-تنخواه گردانان اصلی.

۶– تنخواه گردانان فرعی.

آیا با انواع تنخواه گردان آشنایی دارید؟

فردی که وظیفه انجام امور مربوط به تنخواه گردانی را به عهده دارد تنخواه دار نام دارد.

تنخواه داران در شرکت های مختلف با توجه به سیساست های کاری آن شرکت می توانند وظایف دسته بندی های مختلفی داشته باشند.

در ادامه توضیحی کوتاه در مورد مهمترین نوع تنخواه گردان یعنی ثابت و متغیر خواهیم پرداخت.

الف_(تنخواه گردان از نوع ثابت)

تنخواه گردان ثابت با توجه به نیازشرکت درهر ماه با تایید مدیر مالی مبلغ مشخصی جهت هزینه های شرکت در حساب تنخواه گردان قرار می دهد.

شخصی که مسولیت تنخواه گردان هم به عهده دارد  موظف است  کلیه خریدهای مرتبط با نیاز های شرکت را در زمانی مشخص به بخش حسابداری تحویل بدهد.

البته لازم به ذکر است در پایان هر ماه یا دوره مالی مسئول تنخواه گردان باید صورت خلاصه پرداختی های ماه گذشته را ارائه کند.

نکته مهم و حائز اهمیت این است که در تنخواه گردان ثابت از حساب تنخواه نباید به تحت هیچ شرایطی هزینه ای به جز هزینه های مشخص شده انجام گردد.

ب_(تنخواه گردان از نوع متغیر)

در روش تنخواه گردان متغیر سقف مبلغ مشخص می شود.

این مبلغ که توسط مدیران مجموعه مشخص می شود جهت هزینه های شرکت و خرید در حساب تنخواه گردان قرار خواهد گرفت.

توجه داشته باشید که در روش تنخواه گردان متغیر در پایان هر دوره تنخواه دار مکلف است رسیدهای پرداختی و اسناد رسمی هزینه ها را بعلاوه مقدارمبلغ باقیمانده تنخواه به شکل برابر با مبلغ تنخواه گردان اولیه به مالی تحویل دهد

تفاوت تنخواه گردان با صندوق چیست؟

جالب توجه است که بیشتر از هر حساب دیگری ماهیت حساب تنخواه گردان به صندوق شباهت دارد.

اما نکاتی که  تنخواه گردان را از صندوق متفاوت می کند چیست؟

تفاوت اصلی حساب تنخواه گردان با حساب صندوق در چه چیزی وجود دارد؟

اول نکته این است که  پرداخت هایی که از طریق حساب صندوق انجام می پذیرد باید به حتماً به شکل  روزانه به ثبت  برسند،

ولی پرداخت هایی که توسط حساب تنخواه انجام می پذیرد حتماً باید در زمانی که واریز هزینه ها انجام می گیرد به ثبت برسند.

لازم به ذکر است پرداخت های حساب تنخواه عموماً برای هزینه مشخص شده انجام می پذیرد.

اما پرداخت هایی که از طریق صندوق صورت میگیرد  معمولا دارای محدودیت مشخصی نیستند.

رسیدگی به اسناد این حساب چگونه صورت میگیرد؟

این نکته مهم را فراموش به یاد داشته باشید که در برخی از کسب و کارها و سازمانها  حساب مربوط به تنخواه در پایان سال یا دوره مالی مورد نظر بسته می شود.

در برخی دیگر هم موارد نیز مانده حساب آن به دوره بعدی انتقال می یابد.

بصورت کلی  رسیدگی به سند های مربوط به تنخواه گردان در ۳  مرحله قبل از پرداخت و بعد از پرداخت صورت می پذیرد.

توضیح در خصوص بستن حساب تنخواه  و  تنخواه گردان :

همانطور که قبلاً هم اشاره کردیم، تنخواه گردان یک نوع حسابی دائمی  می باشد.

این حساب دائمی در سرفصل دارایی جاری با ماهیت بدهکار مثل  سایر دارایی ها در نظر گرفته می شود.

در این خصوص  قانونی نیز وجود دارد که البته خیلی  از شرکت ها به آن توجه ای نمی کنند.

اما باید توجه داشت که رعایت این قانون به سهولت و تسریع روند کار کمک شایانی  می نماید.

اصولا در آخر  سال حتی چنانچه تنخواه گردان دارای مانده باشد باید به جاری شرکا ، بانک و … بسته شود و در آغاز سال بعدی بصورت مجدد حساب تنخواه گردان شارژ گردد.

 حساب تنخواه گردان در دو حالت میتواند بسته شود:

۱_(حالت اول) : بستن تنخواه گردان با تنخواه گردان جدید .

فرض کنید تنخواه دار شرکتی جایگزین شده است.

تنخواه دار قدیمی موظف است تمامی  وجوه، مستندات و گزارشاترا به تنخواه دار جدید تحویل بدهد و نسبت به دریافت رسید از او اقدام کند.

در این حالت حساب تنخواه گردان {تفضیلی تنخواه دار جدید} بدهکار و حساب تنخواه گردان {تفضیلی تنخواه دار قدیمی} بستانکار خواهد شد .

از این  شرایط همانطور پیداست حساب تنخواه گردان قدیم با حساب تنخواه گردان جدید بسته خواهد شد.

۲_(حالت دوم) : بستن تنخواه گردان با جاری و شرکا ، بانک یا صندوق.

در این شرایط  تنخواه دار مکلف است وجوه موجود در حساب تنخواه گردان را به حساب جاری شرکا، بانک، صندوق {به انتخاب و شرایط موجود در شرکت انتخاب یکی از این ۳ حساب متغیر می باشد } منتقل می کند، حساب بانک، جاری شرکا و صندوق به بدهکار حساب منظور و حساب تنخواه گردان به بستانکار منظور خواهد شد.

در نهایت حساب تنخواه گردان بسته می شود .

اسناد و رسید:

رسیدی که توسط تنخواه دار به بخش امور مالی و حسابداری ارائه می گردد  و بیان کننده  این است که چه مقدار مبلغ  هزینه شده است.

لازم به ذکر می باشد که  مبلغ این رسید باید حتماً به شکل  دقیق  و با فرمت عدد و حروف ذکر گردد.

تاریخ  مربوط به هزینه صورت گرفته  و البته  طرف هزینه ای که به ازای دریافت کالا یا خدمت به او هزینه پرداخت شده اس  باید در این رسید ذکر  گردد.

در آخر این رسید باید توسط  شخص تنخواه دار و البته  مدیر امور حسابداری مجموعه امضا شود.

حسابداری تنخواه گردانی و تنخواه چیست ؟ ویدیو آموزشی

در این ویدیو به شما آموزش میدهیم که تنخواه و تنخواه گردان چیست و چه کاربردی دارد.

ما در این ویدیو نحوه ثبت حسابداری تنخواه گردان را به شما آموزش خواهیم داد.

اگر قصد ورود به بازار کار تخت عنوان یک حسابدار را دارید دانستن این موارد برای شما امری بسیار ضروری می باشد.