رسیدگی تراکنش بانکی کسب و کارها توسط اداره مالیات

رسیدگی تراکنش بانکی و حسابداری کسب و کارها توسط اداره مالیات به یکی از داغ ترین و جنجالی ترین بحث های امروزی در میان فعالان اقتصادی و جامعه مالی و

مالیاتی کشور تبدیل شده است.

همانطور که می دانید همه به دنبال راهکار برای پرداخت مالیات کمتر هستند.

پیش از پرداختن به موضوع رسیدگی به تراکنش بانکی بهتر است نخست با مفهوم تراکنش بانکی آشنا شویم.

تراکنش بانکی چیست؟

هر تراکنشی که پول به موجب آن جا به جا گردد، تراکنش بانکی و مالی محسوب می شود.

از جمله مهم ترین انواع تراکنش بانکی می توان به انتقال وجه، پرداخت قبوض، خرید شارژ، خرید بسته های اینترنت، پرداخت خریدهای اینترنتی و… اشاره کرد.

شاید شما هم در حین انجام تراکنش های بانکی با پیغام ” تراکنش ناموفق” مواجه شده باشید.

لازم به ذکر است که تراکنش های بانکی به دو دسته تراکنش های موفق و تراکنش های ناموفق تقسیم می شوند.

هر تراکنش متشکل از دو سمت مشتری و سرویس دهنده می باشد.

در طی این فرآیند درخواستی از جانب مشتری به خدمت دهنده ارسال می گردد. هنگامی که تمامی مراحل درخواست از سوی مشتری به طور صحیح و

کامل صورت بپذیرد، خدمت دهنده با ارائه رسید به مشتری وی را از موفقیت آمیز بودن پروسه مطلع می کند.

اما گاهی این فرآیند به درستی طی نشده و مشتری با دریافت پیغام تراکنش ناموفق از این موضوع باخبر می شود.

جالب و در عین حال لازم است بدانید که اغلب تراکنش های ناموفق به دلیل نامعتبر بودن رمز کارت، کافی نبودن موجودی، نامعتبر بودن رمز دوم، عدم ورود تاریخ انقضا صحیح و… رخ می دهند.

انواع تراکنش بانکی:

۱-تراکنش خرید

تراکنش خرید فرآیندی است که در طی آن وجه به وسیله ابزار پذیرش همچون کارتخوان های سیار ( دستگاه پوز) یا پایانه های فروشگاهی از حساب خریدار کم شده و به حساب پذیرنده یا فروشنده واریز می شود.

۲-تراکنش موجودی

در طی این فرآیند صاحب کارت از طریق ابزارهای پذیرش نظیر دستگاه های خودپرداز، پایانه های فروشگاهی، کارتخوان سیار و… به کنترل موجودی حساب خود می پردازد.

۳-تراکنش پرداخت قبض

در طی این فرآیند صاحب کارت به واسطه ابزارهای پذیرش همچون دستگاه های خودپرداز نسبت به پرداخت قبوض خدماتی یا سایر قبض ها اقدام می نماید.

۴-مغایرت بانکی

مغایرت بانکی عمدتا زمانی رخ می دهد که در طول انجام عملیات پرداخت الکترونیک میان سرویس دهندگان و سرویس گیرندگان اختلاف داده پیش بیاید.

در چنین شرایطی پول از حساب خریدار کم می شود، اما به حساب فروشنده واریز نمی گردد.

این دسته از مغایرت ها در یک بازه زمانی ۷۲ ساعته رفع می شوند.

۵-تراکنش ناموفق

در صورتی که تراکنش های بانکی به هر دلیلی با موفقیت انجام نشده و رسید موفقیت به کاربر تحویل داده نشود، کاربر با پیغام تراکنش ناموفق مواجه می

شود.

لازم به ذکر است که خطاهای تراکنشی در انواع متعدد و متنوعی همچون خطای پذیرندگی، خطای صادرکنندگی،  خطای کسب وکار و خطای شاپرکی

موجود می باشند.

عمده ترین دلیل بروز تراکنش های ناموفق خطای کاربری همچون فراموشی رمز یا کمبود موجودی می باشد.

محدودیت تراکنش بانکی

سقف انجام تراکنش خرید در طول یک شبانه روز ۵۰ میلیون تومان است.

لازم به ذکر است که امکان این سقف از خرید تنها از طریق کانال درگاه پرداخت اینترنتی و دستگاه های پوز میسر بوده و دیگر ابزارهای انتقال و دریافت وجه

سقف تراکنش خرید را محدودتر می کنند.

برای مثال:

حداکثر میزان وجه دریافتی از دستگاه های خودپرداز در طول یک شبانه روز ۲۰۰ هزار تومان می باشد.

اپلیکیشن های پرداخت نیز امکان انتقال حداکثر ۶ میلیون تومان وجه را در طی یک شبانه روز برای کاربران خود فراهم می سازند.

آشنایی با تراکنش های مشکوک

اگرچه به صورت عام چیزی تحت عنوان تراکنش مشکوک وجود ندارد.

اما با در نظر گرفتن آئین نامه هایی که سازمان امور مالیاتی در رابطه با رسیدگی

تراکنش بانکی اظهار داشته است، می توان اصطلاح تراکنش مشکوک را تعریف کرد.

در این اظهارنامه آمده است:

از آن جا که ممکن است تراکنش های بانکی ای که صورت می پذیرند، حاصل معاملات مشکوک به پولشویی باشند، لازم و ضروری است که مفاد

دستورالعمل کشف معاملات و عملیات های مشکوک رعایت شده و گزارشات به دسته آمده به صورت محرمانه به مراجع مربوطه اعلام گردد.

بر اساس آنچه در قانون مالیات های مستقیم در رابطه با رسیدگی تراکنش بانکی آمده است، می توان گفت تراکنش هایی که از شرایط زیر برخوردار باشند، جزء تراکنش های بانکی مشکوک به شمار نیامده و شامل قانون رسیدگی تراکنش بانکی نمی شوند.

این شرایط عبارتند از:

• تراکنش بانکی بین بانکی یک فرد

اگر فردی مبلغی را از یک حساب خود برداشت نموده و به حساب دیگر خود در یک بانک دیگر منتقل سازد، تراکنش وی تراکنش مشکوک محاسبه نشده و شامل قانون رسیدگی به تراکنش بانکی توسط سازمان امور مالیاتی کشور نخواهد بود.

• تراکنش بانکی ناشی از دریافت وام و تسهیلات بانکی

اگر مبلغی به عنوان وام و تسهیلات به حساب شخصی واریز گردد، تراکنش مذکور جزء تراکنش های مشکوک محسوب نشده و نیازی به رسیدگی تراکنش بانکی از جانب سازمان امور مالیاتی نخواهد بود.

• تراکنش بانکی مرتبط با دریافت طلب و یا پرداخت بدهی

این دسته از تراکنش های بانکی نیز مشکوک نبوده و نیازی به رسیدگی تراکنش بانکی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور نخواهد بود.

• 
  

  تراکنش های بانکی مربوط به دریافت یا پرداخت دستمزد، اجاره و یا منابع درآمدی دیگر

در صورتی که گردش حساب شما ناشی از پرداخت و یا دریافت دستمزد، اجاره و دیگر منابع درآمدی باشد، رسیدگی تراکنش بانکی از سوی سازمان امور

مالیاتی به دلیل عدم تشخیص تراکنش مشکوک صورت نمی پذیرد.

تراکنش های بانکی ناشی از درآمدهای به دست آمده از کشاورزی

زمانی که مبلغ واریز شده به حساب شخصی درآمد حاصل از کشاورزی باشد، سازمان امور مالیاتی به رسیدگی تراکنش بانکی نمی پردازد.

تراکنش های بانکی ناشی از ارث، وقف، نذر و حبس

وقتی که که تراکنش بانکی ناشی از موارد فوق الذکر باشد، سازمان امور مالیاتی این مورد را مشکوک تشخیص نداده و و رسیدگی تراکنش بانکی را در دستور کار خود قرار نمی دهد.

تراکنش های به وجود آمده از درآمد معاف از مالیات

در صورتی که سازمان امور مالیاتی تشخیص دهد که تراکنش بانکی از درآمد معاف از مالیات حاصل شده است، آن را مشکوک ندانسته و رسیدگی تراکنش بانکی را لازم نمی داند.

تمام تراکنش هایی که شامل موارد فوق الذکر نباشند، به عنوان تراکنش بانکی مشکوک شناسایی شده و از سوی سازمان امور مالیاتی کشور رسیدگی مالیاتی می شوند.

جالب و در عین حال لازم است بدانید که شرکت های ارائه دهنده خدمات پرداخت و بانک ها به منظور شناسایی تراکنش های مشکوکی که قصد فرار از رسیدگی تراکنش بانکی دارند، سیستم های کشف تقلب را مورد استفاده قرار می دهند.

بدین ترتیب تراکنش های مشکوک شناسایی شده و رسیدگی تراکنش بانکی در دستور کار سازمان امور مالیاتی قرار می گیرد.

ترس از رسیدگی به تراکنش بانکی؛ نگرانی اصلی صاحبان حساب

همانگونه که می دانید:

اصطلاح مالیات بر حساب های بانکی زمینه ایجاد ترس و نگرانی را در میان صاحبان حساب های بانکی و مودیان مالیاتی تشدید کرده است.

اصلی ترین دلیل نگرانی صاحبان حساب های بانکی این است که حساب بانکی بیشتر این افراد گردش پولی قابل توجهی را در طول یک سال تجربه می کند

که اکثر این گردش ها ماهیت درآمدی برای صاحب حساب ندارد.

اما سازمان امور مالیاتی با رسیدگی تراکنش بانکی این دسته از تراکنش های ناشی از معاملات را به عنوان درآمد شخص تشخیص می دهد.

در مواردی نیز دیده شده است که مودیان مالیاتی حساب هایی را به نام خویشاوندان و بستگان خود افتتاح نموده و با استفاده از این حساب ها به انجام

تراکنش های بانکی خود پرداخته و تکلیف قانونی مالیاتی آن ها را روشن نکرده است.

در چنین شرایطی سازمان امور مالیاتی با رسیدگی تراکنش بانکی این مورد را مشکوک و مجاب به پرداخت مالیات تشخیص می دهد.

حال شاید این سوال ذهنتان را به خود درگیر کرده باشد که آیا سازمان امور مالیاتی کشور به طور قانونی مجوز بررسی حساب بانکی اشخاص و رسیدگی تراکنش بانکی را دارا می باشد؟!

در پاسخ به سوال شکل گرفته در ذهنتان باید بگوییم بله!

بر اساس تبصره ماده ۲۳۱ قانون مالیات های مستقیم و ماده ۳۰ قانون مالیات بر ارزش افزوده، قانونگذار و مجلس شورای اسلامی اجازه رسیدگی تراکنش

بانکی و بررسی حساب های بانکی اشخاص را برای سازمان امور مالیاتی کشور صادر نموده است.

بر اساس مواد ذکر شده بانک ها و موسسات مالی نیز موظف به ارائه اطلاعات درآمدی حساب های بانکی اشخاص به این سازمان هستند.

رسیدگی تراکنش بانکی شامل چه حساب هایی می شود؟

آیا می دانید که از کدام گردش حساب ها مالیات اخذ می گردد؟

لازم است بدانید که هر گردش حسابی که برای صاحب حساب ماهیت درآمدی داشته باشد، شامل رسیدگی تراکنش بانکی و پرداخت مالیات می شود.

حال شاید از خودتان بپرسید که منظور از ماهیت  درآمدی چیست؟

منظور از ماهیت درآمدی گردش حساب پولی است که به واسطه انجام یک معامله تجاری و خرید و فروش از طریق حساب بانکی فرد دریافت و یا پرداخت شده است.

بدون این که صاحب حساب این منبع درآمدی را در اظهارنامه های مالیاتی به سازمان امور مالیاتی کشور گزارش داده باشد.

علاوه بر مواردی که پیش تر به عنوان تراکنش مشکوک مطرح نمودیم، موارد زیر نیز جزء گردش های حساب مشکوک با ماهیت درآمدی نبوده و بنابراین افرادی

با شرایط زیر معاف از پرداخت مالیات و بررسی تراکنش بانکی هستند:

تراکنش های بانکی مرتبط به اعضای هیئت مدیره و سهامداران اشخاص حقوقی که شخص حقوقی مورد نظر آن را تایید کرده است.

مبلغ دریافت شده و پرداخت شده مربوط به حق شارژ.

مبالغ انتقالی بین حساب های شرکایی که به طور مشارکتی کار می کنند.

تنخواه هایی که توسط کارفرما به حساب بانکی افراد واریز می گردد.

( به شرط داشتن نامه با مهر و سربرگ شرکت که مبالغ واریزی از شرکت به حساب تنخواه دار جهت انجام امور شرکت می باشد)

در غیر این صورت تنخواه دار مشمول مالیات تراکنش بانکی می گردد)

مبالغ دریافتی ناشی از جبران خسارات.

وجوه دریافتی و پرداختی افراد به عنوان واسط با توجه به شغل آن ها.

اگر به هیچ یک از موارد مذکور تعلق ندارید، شامل رسیدگی تراکنش بانکی از سوی سازمان مالیات کشور خواهید بود.

سقف رسیدگی تراکنش بانکی

لازم به ذکر است که سقف رسیدگی تراکنش بانکی ۵ میلیارد تومان می باشد.

بنابراین اگر گردش حساب شما در طول سال کمتر از این مقدار است، مورد رسیدگی تراکنش بانکی از سوی سازمان امور مالیاتی کشور قرار نخواهید گرفت.

سوالات متداول در خصوص مالیات تراکنش بانکی

حساب بانکی تجاری چه حسابی می باشد؟

به این نکته توجه داشته باشید که بصورت کلی در مقوله‌های مالیاتی منظور از گردش حساب، حساب بانکی رسمی یا تجاری می باشد که جهت انجام امور تجاری مورد استفاده قرار میگیرد.

دقت داشته باشید که حساب رسمی حسابی  جداگانه از حساب شخصی می باشد.

یعنی تنها تراکنش‌های تجاری در آن انجام می پذیرد و تنها همین حساب باید به اداره مالیات معرفی شود.

اگر گردش حساب ما بالاتر از حد مجاز باشد چه اتفاقی رخ می دهد؟

اگر گردش حساب شما از سقف مجاز عبور کند، در اولین مرحله بانک از طریق پیامک و تماس تلفنی به شما اطلاع ‌رسانی می‌کند.

شخص حقیقی یا حقوقی باید ظرف یک ماه مستندات مربوط به تراکنش های بانکی صورت گرفته را به بانک ارائه دهد.

به یاد داشته باشید که در این حالت اگر هیچ اقدامی توسط شما صورت نگیرد حساب بانکی شما که از حد مجاز تراکنش بانکی عبور کرده مسدود خواهد شد.

روش محاسبه کردن مالیات بر گردش حساب به چه شکل می باشد؟

دقت داشته باشید که مالیات ‌بردرآمد کلیه اشخاص حقیقی و یا مالیات ‌بردرآمد اتفاقی برای اشخاص حقیقی و حقوقی مطابق با ماده ۱۱۹ قانون مالیات های مستقیم بر اساس نرخ مصوب ماده ۱۳۱ ق.م.م  محاسبه می گردد.

 اما مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی در شرایطی که تراکنش‌های بانکی در حکم درآمد حاصل از فعالیت اقتصادی باشد.

مطابق با نرخ ماده ۱۰۵ ق.م.م و با فرمول (درآمد مشمول مالیات*۲۵%) محاسبه و دریافت می گردد.